‘Ach ja water, ach ja regressie…!’
Terloops werd ik in een gesprek met deze opmerking geconfronteerd.
Ik begreep waar het vandaan kwam: ‘Rebirthing in warm water’. Een proces waarbij je in diepe ontspanning wordt gebracht. Dat je ondergaat en waar regressieve gevoelens loskomen.
Ik werd getriggerd door het ‘passieve en het ondergaan’. Bij haptotherapie in water gebeurt het tegendeel. Naast de gelegenheid om gevoelens uit de pré- en perinatale tijd te doorleven en te verwerken, wordt een unieke mogelijkheid geboden om de destijds ontstane stagnatie in de gevoelsstroom los te weken en het stromen weer op gang te brengen. Dit komt tot stand door de gevoelsmatige wisselwerking met het water en de therapeut en het ‘wakker maken’ van instinctieve reacties. (zie hieronder). Water: we komen er vandaan. Een heel vitaliserend en heel makend proces in het hier en nu, gebruik makend van de eigen oorspronkelijke vitaliteit.
Met respect voor wat er was en is, kan de therapeut in een samen-zijn in warm water een veiligheid creëren waar het voelvermogen van de cliënt op een heel pril niveau aangesproken wordt. Dit schept direct een situatie waar passiviteit plaats maakt voor een actief aanwezig zijn in het hier en nu. Veilig, voeten op de bodem om vervloeien tegen te gaan en met het water dicht op de huid kan de cliënt ontdekken hoe anders haar bewegen in water wordt beleefd dan op het droge. Daarnaast krijgt zij(*) gevoel voor de eigen ruimte. Niet vechten, niet vervloeien en of uit het contact zijn, maar voelend mèt het water. Controle en jezelf hoog houden kan overgaan in jezelf voelen en beheren van wat mogelijk is (het kunnen). Dat wil zeggen zèlf voelbaar waarnemen en ervaren wat er in het water gebeurt. Het zelf ‘doen’. Elk stap die gezet wordt, is een gevoelde stap. Zoals een jong kind haar motorische en psychische zekerheid ontwikkelt in het ervaren van het maken van haar eigen stapjes. Dit voorkomt dat de cliënt in regressie belandt en het beheer over de losgeweekte (traumatische) gevoelens kwijt raakt. Zichzelf kwijt is, met de kans op hertraumatisering. De veiligheid, ook in de begrenzing, die de therapeut in afstemming met de cliënt en het water creëert, maakt van het water een affectief veld van resonantie. Waar gevoelens beleefd kunnen worden en tegelijkertijd de heelheid van de beleefde lichamelijkheid gevoeld.
Rond de adem zit een groot gebied dat oud trauma kan verbergen. Rationele controle en aangeleerde beheersing hierop is daarvan vaak het gevolg. Voelend met de omhulling van het water en gebruik makend van onder andere een primaire (geboorte) overlevingsreflex, de duikreflex genaamd, kan de therapeut haar cliënt gidsen naar integratie van deze reflex en het (her)ontdekken van de eigen autonome beweging. Dit vitaliseert en bevrijdt van oude angsten en remmingen, die voor of rond de geboorte kunnen zijn ontstaan. Verbonden met de levensadem (Frans Veldman sr.) ervaart de cliënt haar eigen vitale levensstroom en fysiek en emotioneel haar eigen basisgevoel. Die ervaring zet zich voort op het droge. Belangrijk op te merken is, dat adem in dit proces ontstaat en niet bewust wordt aangestuurd.
De veiligheid die de therapeut in afstemming met de cliënt en het water creëert, maakt van de therapeutische relatie een veilige ruimte voor eigenheid. Een relatie waar de wederkerigheid in het hier en nu vanzelfsprekend is. En waar hechten en onthechten in natuurlijke afstemming verloopt.
Een blokkerende vroege ervaring die invloed heeft op de levensenergie en de wijze van je-zelf-zijn kan zo worden ‘overschreven’.
Truus Scharstuhl
in samenwerking met het team van het STHwater.
*waar ik ‘zij’ schrijf kan ook ‘hij’ of ‘persoon’ gelezen worden.